“အေမွာင္ရိပ္တြင္ ေတြ႕ရွိျခင္း” မူးယစ္ေဆး၀ါးဆိုင္ရာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ

အေရွ႕ေတာင္အာရွရွိ‘ေရႊႀတိဂံေဒသ’ ၃ တြင္ တည္ရွိေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္မႈတြင္ လူသိမ်ားသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအား ကမၻာေပၚတြင အာဖကန္နစၥတန္ ၄ ၿပီးလွ်င္ ဒုတိယေျမာက္ ဘိန္းအမ်ားဆံုး ထုတ္လုပ္သူအျဖစ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင စိုက္ပ်ိဳးေသာဘိန္းကိုေဒသတြင္း အထူးသျဖင့္ ေတာင္ေပၚေဒသမ်ားတြင္ေနထိုင္ၾကေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားအၾကားတြင္ ထံုးတမ္းစဥ္လာအရႏွင့္ ေဆး၀ါးအျဖစ္သံုးစြဲၾကသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဘိန္းပမာဏ အမ်ားစုကို ပိုမိုအႏၱရာယ္ရွိေသာ ဘိန္းျဖဴ(Heroin) အျဖစ အသြင္ေျပာင္းၿပီး ျပည္တြင္းႏွင့္ ေဒသတြင္းျပည္ပေဈးကြက္မ်ား အထူးသျဖင့္ တရုတ ၅ ္ ႏိုင္ငံသ တင္ပို႔ၾကသည္။ ထို႔အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အမ္ဖက္တမင္းအမ်ိဳးအစားစိတ္ၾကြေဆး (ATS / Amphetamine type stimulant) ၆ ထုတ္လုပ္တင္ပို႔ ေရာင္းခ်မႈေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာမွေစာင ၾကည့္ျခင္းခံေနရသည္။ ခိုင္မာေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား မရွိေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပႆနာရွိေသာ မူးယစ္ေဆးသံုးစြဲမႈမွာ ျမင့္တက္လ်က္ရွိသည္။ တရား၀င္အစီရင္ခံစာမ်ားအရ ဘိန္းျဖဴ၊ ဘိန္းမဲ၊ မက္အမ္ဖက္တမင္းႏွင့္ ေဆးေျခာက္တို႔မွာ အသံုးမ်ားေသာ မူးယစ္ေဆးမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ၇ အဓိကက်န္းမာေရးျပႆနာမ်ားျဖစ္ေသာ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ (HIV) ၊ အသဲေရာင္အသား၀ါ ဘီႏွင့္စီ (Hepatitis B & C) ၊ ေဆးလြန္ျခင္း၊ တီဘီေရာဂါတို႔မွာ အႏၱရာယ္ရွိေသာအျပဳအမူမ်ားျဖစ္သည့္မူးယစ္ေဆး အေၾကာတြင္းထိုးျခင္း ႏွင့္မူးယစ္ေဆးရွဴရာတြင္သံုးစြဲေသာ ပစၥည္းကိရိယာမ်ား မွ်ေ၀သံုးစြဲျခင္းတို႔ႏွင ဆက္စပ္လ်က္ရွိသည္။ ျပႆနာရွိေသာ ေဆးသံုးစြဲမႈသည္ ဘိန္းျဖဴအေၾကာထဲ ထိုးသြင္းသူမ်ား၏ အႏၱရာယ္ရွိေသာ အေလ့အထမ်ားႏွင့္ အထူးသျဖင့္ ဆက္စပ္လ်က္ရွိသည္။

က်န္းမာေရးႏွင့္ အႏၱရာယ္ေလွ်ာ့ခ်ေရး ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား ေထာက္ပ့ံရမည့္အစား ျမန္မာႏိုင္ငံ မူးယစ္ေဆး၀ါးဆိုင္ရာ ဥပေဒမ်ားႏွင့္မူ၀ါဒမ်ားမွာ အလြန္တရာတင္းၾကပ္ၿပီး ဥပေဒေရးရာမူေဘာင္မွာလည္း ေဆးသံုးစြဲသူမ်ားအေပၚ ျပင္းထန္ေသာ ျပစ္ဒဏ္ေပးမႈႏွင ရာဇ၀တ္ေၾကာင္းအရ အေရးယူမႈမ်ားကို အသားေပးလ်က္ရွိသည္။ ၈ ရလဒ္အေနျဖင ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားမွာ မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ဆက္စပ္၍ အေသးအဖြဲျပစ္မႈက်ဴးလြန သူမ်ားႏွင့္ ျပည့္ႏွက္လ်က္ရွိသည္။ မူးယစ္ေဆး၀ါး သံုးစြဲသူအမ်ားစုမွာ မူးယစ္ေဆးအနည္းငယ သို႔မဟုတ္ ေဆးထိုးအပ္/ျပြန္ လက္၀ယ္ထားရွိျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ရဲအရာရွိမ်ားႏွင လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ျခိမ္းေျခာက္မႈ၊ အလြဲသံုးစားျပဳမႈတို႔ကို ရင္ဆိုင္ေနရဆဲျဖစ သည္။ဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအပါအ၀င္ ေဒသခံလူထုကလည္း မူးယစ္ေဆးသံုးစြဲသူမ်ားအား စိတ္ဓာတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အားနည္းသူမ်ားအျဖစ ႏွိမ့္ခ်ဆက္ဆံၾကသည္။ ထို႔အျပင္ အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ားအၾကား သေဘာထားကြဲလြဲမႈမ်ားရွိျပီး ႏုိင္ငံေရးတည္ၿငိမ္မႈမရွိေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေဒသမ်ားတြင ေနထိုင္ၾကသည့္ ေဆးသံုးစြဲသူအမ်ားစုမွာ မူးယစ္ေဆးႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာ ျပႆနာမ်ားအတြက ေျမစာပင္အျဖစ္ အသံုးခ်ျခင္းခံေနရသည္။ အာဏာပိုင္မ်ား၏ ကန္႔သတ္ခြင့္ျပဳခ်က္မ်ားႏွင နည္းပညာဆိုင္ရာ အေထာက္အပံ့မ်ားမရွိျခင္းေၾကာင့္ ဥပေဒေရးရာမူေဘာင္ႏွင တားဆီးႏွိမ္နင္းေရးလုပ္ငန္းမ်ားက မူးယစ္ေဆးသံုးစြဲသူမ်ား၏ လူ႕အခြင့္အေရးႏွင က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ား (အေရးေပၚအသက္ကယ္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားအပါအ၀င္) အေပၚမည္သို႕မည္ပံု အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိသည္ကို ဆန္းစစ္ေသာသုေတသနမ်ားမွာလည္း အလြန္တရာပင္ နည္းပါးေသးသည္။

ဤအစီရင္ခံစာသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိတည္ဆဲ မူးယစ္ေဆး ဥပေဒမူေဘာင္ႏွင တားဆီးႏွိမ္နင္းေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ သက္ေရာက္မႈကို မီးေမာင္းထိုးျပထားၿပီးယင္းဥပေဒ မူေဘာင္ အဘယ္ေၾကာင့္ ေျပာင္းလဲသင့္ေၾကာင္းကိုလည္း ေဆြးေႏြးတင္ျပထားသည္။ အျပစ္ေပးဖိႏွိပ္ေသာ မူ၀ါဒမ်ားေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားေနရသည့္မူးယစ္ေဆးသံုးစြဲသူမ်ား၏ ဘ၀အေတြ႔အႀကံဳမ်ားေပၚတြင္ အေျခခံထားသည္။ ဤအစီရင္ခံစာကို ျမန္မာႏုိင္င မူးယစ္ေဆးသံုးစြဲသူမ်ား ကြန္ရက္ႏွင့္ ပူးေပါင္းျပဳစုခဲ့သည္။၄င္းကြန္ရက္သည လက္ရွိမူးယစ္ေဆးသံုးစြဲသူမ်ား၊ မက္သာဒံုး အစားထိုးေဆးေသာက္ေနသူမ်ား၊ မူးယစ္ေဆး စြဲကုသမႈခံယူေနသူမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္။ ဤအစီရင္ခံစာသည္ကြန္ရက္အဖြဲ႔၀င္မ်ားက ျပဳလုပ္ေသာ လူေတြ႕ေမးျမန္းမႈမ်ားႏွင့္ အုပ္စုဖြဲ႕ေဆြးေႏြးျခင္းမ်ားမွေကာက္ယူထားေသာ အခ်က္အလက္မ်ားေပၚတြင္ အေျခခံသည္။စစ္တမ္းတြင္ပါ၀င္သည့္ မူးယစ္ေဆးသံုးစြဲသူမ်ားမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ေဒသၾကီး (၇) ခုတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားျဖစ္ျပီး အခ်ဳပ္ေထာင္က်ခံဖူးသူမ်ားလည္း ျဖစ္ၾကသည္။ ၉

အဓိကအခ်က္မ်ား။

• ဘိန္းျဖဴ အေၾကာထဲထိုးသြင္းသံုးစြဲသူမ်ားအၾကား ေဆးထိုးအပ္ႏွင့္ ေဆးထိုးျပြန္မ်ား မွ်ေ၀သံုးစြဲမႈကဲ့သ အႏၱရာယ္မကင္းေသာ အျပဳအမူမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၂ သည္ မူးယစ္ေဆး၀ါးျပႆနာႏွင့္ အႀကီးအက်ယ ရင္ဆိုင္ရလ်က္ရွိသည္။ လက္ရွိအေျခအေနတြင္ မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ ဆက္စပ္လ်က္ရွိေသာ ျပႆနာမ်ားက ေျဖရွင္းရာ၌မူးယစ္ေဆး၀ါးသံုးစြဲသူမ်ားအား ဖမ္းဆီးျခင္း၊ ေထာင္ခ်ျခင္းစသည့္ အျပစ္ေပးဖိႏွိပ္ေသာ နည္းလမ္းကိုသာ အသံုးျပဳလ်က္ရွိသည္။ ဤစာတမ္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ္မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ မူးယစ္ေဆး၀ါးသံုးစြဲသူမ်ားအေပၚမည္သို႔ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိျခင္းက ဆန္းစစ္ထားသည္။ ၎စာတမ္းမွ လက္ရွိက်င္႔သံုးေနေသာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးလုပ္ငန္းမ်ားအေကာင အထည္ေဖာ္ရာတြင္ ေအာင္ျမင္မႈမရွိဘဲ မူးယစ္ေဆး၀ါးသံုးစြဲသူမ်ားႏွင့္ ၎တို႔၏မိသားစုမ်ားသာ အဓိက ထိခိုက္ခံစားရသူမ်ား ျဖစ္လာသည္ကို မီးေမာင္းထိုးျပထားသည္။

• မူးယစ္ေဆး၀ါးသံုးစြဲျခင္းႏွင့္ မိမိတစ္ကိုယ္ေရသံုးစြဲရန္အတြက္ မူးယစ္ေဆးလက္၀ယ္ထားျခင္း တို႔အား ရာဇ၀တ္မႈအရ အေရးယူျခင္းသည္ မူးယစ္ေဆး၀ါးသံုးစြဲသူမ်ားႏွင့္ ၎တို႔၏မိသားစုမ်ားအား ႀကီးစြာေသာထိခိုက္မႈ ျဖစ္ေစလ်က္ရွိသည္။ ယင္းအခ်က္သည္ မူးယစ္ေဆး၀ါးသံုးစြဲသူမ်ားအား ၎တို႔ေနထိုင္ရာ ပတ္၀န္းက်င္မွ ခြဲျခားႏွိမ့္ခ်ဆက္ဆံျခင္း၊ အႏၱရာယ္ရွိေသာ မူးယစ္ေဆး၀ါးသံုးစြဲမ အျပဳအမူမ်ား ပိုမိုမ်ားျပားလာျခင္းႏွင့္ ရဲမ်ား၏ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ခံရျခင္းတို႔၏ အေၾကာင္းရင္းျဖစ္သည္။မူးယစ္ေဆး၀ါးဥပေဒအရ ဖမ္းဆီးခံရေသာ အမႈ အမ်ားစုမွာ ေဆးသံုးစြဲသူမ်ားႏွင့္ အေသးစား ေရာင္း၀ယ္သူမ်ားအေပၚတြင္သာသက္ေရာက္လ်က္ရွိသည္။ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားတြင္လည္း ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္ရွည္ ခ်မွတ္ခံထားရေသာ မူးယစ္ေဆး၀ါးသံုးစြဲသူမ်ားျဖင့္ အလြန္အမင္းျပည့္ႏွက္လ်က္ရွိသည္။ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားႏွင့္ ရဲဘက္စခန္းမ်ားတြင္လည္း သင့္ေလ်ာ္ေသာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မ ေပးႏိုင္ျခင္းမရွိဘဲ အက်ဥ္းသားမ်ား၏ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ားအား ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ျခင္းလည္းမရွိေပ။အႀကီး စားမူးယစ္ေဆး၀ါးေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားသူမ်ားမွာမူ အေရအတြက္ အနည္းငယ္မွ်သာ ဖမ္းဆီးခံရျခင္း၊ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံရျခင္းမ်ားရွိသည္။

• အထူးသျဖင့္ မူးယစ္ေဆးသံုးစြဲသူအမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ ၎တို႔၏ျပႆနာမ်ားကို ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းရန အလြန္နည္းပါးေသာ အကူအညီကိုသာရရွိၾကသည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ၎တို႔အား မိသားစုႏွင့္ပတ္၀န္းက်င္မ စြန္႔ပစ္ေလ့ရွိေသာေၾကာင့္ မူးယစ္ေဆးသံုးစြဲသူ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ ၎တို႔အတြက္ လိုအပ္ေသာ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကို မရရွိၾကေပ။

• အျပစ္ေပးဖိႏွိပ္ေသာနည္းလမ္းအစား ‘အႏၱရာယ္ေလွ်ာ့ခ်ေရးနည္းလမ္း’ အပါအ၀င အေထာက္အထားအေျချပဳသည့္ ကုသမႈမ်ားႏွင့္ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး၀န္ေဆာင္မႈမ်ား အား မူးယစ္ေဆးသံုးစြဲသူမ်ား၏ ဆႏၵအေလ်ာက္ ရယူသံုးစြဲႏိုင္ရန္ လက္လွမ္းမီေစေသာ အစီအမံမ်ားရွိသင့္သည္။ ဥပေဒေရးရာ ၀န္ထမ္းမ်ား၏ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္အေရးယူမႈမ်ားႏွင့္တရား စီရင္မႈ စနစ္ အတြင္း အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈမ်ားကိုလည္း ေျဖရွင္းသင့္သည္။ အႏၱရာယ္ေလွ်ာ့ခ်ေရးနည္း လမ္းမ်ားအား ဥပေဒေရးရာဘက္ေတာ္သားမ်ားႏွင့္ ျပည္သူလူထုတစ္ရပ္လံုးကပါ လက္ခံလာေစရန လိုအပ္ေပသည္။ အထက္ပါကိစၥမ်ားအား ကိုင္တြယ္ရန္ မူးယစ္ေဆးသံုးစြဲသူမ်ားႏွင့္ မူးယစ္ေဆးေၾကာင ထိခိုက္ခံစားရေသာလူထုအား အျပစ္မေပးဘဲ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ား ျပဳလုပ္ႏိုင္ရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ မူးယစ္ေဆး၀ါးဥပေဒမ်ားအား ျပင္ဆင္သင့္ေပသည္။