ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ၂ဝ၁၅ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ တုိင္းရင္းသားႏုိင္ငံေရးအတြက္ လက္ရွိအေျခအေနက ဘယ္လုိလဲ။

ႀကီးမားသည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားရွိခဲ့ေသာ္ျငားလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပခဲ့သည့္ေန႔ကုိ ေနရာအားလုံးနီးပါးတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ျဖတ္သန္းႏုိင္ခဲ့သည္။ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္သည္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္အႏုိင္ရရွိခဲ့ၿပီး ျပည္တြင္းႏွင့္ ျပည္ပေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူမ်ား အေနျဖင့္ သိသာထင္ရွားသည့္ မမွန္မကန္ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား ကင္းရွင္းသည္ဟု အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ၾကပါသည္။ ေအာင္ျမင္မႈ အတုိင္းအတာႏွင့္ လာမည့္လမ်ား အတြင္း စနစ္တက် အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးရန္ လက္ရွိ အစုိးရႏွင့္ စစ္တပ္ အာဏာပုိင္မ်ား၏ သိသာထင္ရွားသည့္ လုိလားမႈတုိ႔က ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လြတ္လပ္ေရးေနာက္ပုိင္း သမုိင္းတြင္ အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္ စာမ်က္ႏွာသစ္ကုိ ဖြင့္လွစ္ေပးႏုိင္ရန္ အလားအလာေကာင္းမ်ားပင္ျဖစ္သည္။

အစိုးရအသစ္အေပၚ ေမွ်ာ္မွန္းထားခ်က္မ်ားႏွင့္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားမွာ အဆမတန္ ျမင့္မားလြန္းလွပါသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ရင္ဆုိင္ေနရသည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ား အားလုံးကုိ ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းရန္မွာလည္း လြန္စြာခက္ခဲလွပါသည္။ ႏုိင္ငံ၏အနာဂတ္အတြက္ အေရးႀကီးဆုံး ကိစၥမ်ားအနက္တစ္ခုမွာ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ လြတ္လပ္ေရးရစဥ္ ကာလမွ စတင္ခဲ့သည့္ ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ အကြဲအၿပဲမ်ား၊ တုိင္းရင္းသားမ်ားကုိဖယ္ၾကဥ္ထားမႈမ်ားႏွင့္ တုိင္းရင္းသား ပဋိပကၡ၏ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာေသာ အတိတ္သမုိင္းအေမြကုိ ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာၿပီးဆုံးခဲ့ေသာ္ျငားလည္း ႀကီးမားသည့္ ပဋိပကၡမ်ား အမ်ဳိးသားလက္နက္ကုိင္ အင္အားစုမ်ား (တပ္မေတာ္)၏ ပုံမွန္ထက္ပုိၿပီး ျပင္းထန္သည့္ တုိက္ခုိက္မႈမ်ားအထူးသျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္ႏွင့္ အၿပီးတြင္ ရွမ္းျပည္နယ္ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္၏ အစိတ္အပုိင္းမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ဤမေရရာမေသခ်ာမႈတုိ႔ကုိ ထပ္ေလာင္း ၿပီး ႏိုင္ငံ၏ “တစ္မဲသာ အႏုိင္ယူ” ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္က တႏုိင္ငံလုံးတြင္ NLD ၏ လူႀကိဳက္မ်ားမႈေၾကာင့္ တုိင္းရင္း သားအေျခစုိက္ႏုိင္ငံေရးပါတီ အမ်ားစုသည္ မဲအနည္းငယ္မွ်ႏွင့္ အခ်ဳိ႕မွာ တမဲမွ် မရရွိၾကဘဲ NLD မွ ေသာင္ၿပိဳ ကမ္းၿပိဳ အႏုိင္ရရွိခဲ့ပါသည္။

• ၂ဝ၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ၏ ေအာင္ပြဲသည္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ စစ္တပ္ႀကီးစုိးထားသည့္ အစုိးရလက္ထက္မွ ဒီမုိကေရစီအေျပာင္းအလဲတစ္ခုျဖစ္ထြန္းလာေစရန္ လုပ္ပုိင္ခြင့္အာဏာ အျပတ္အသတ္ေပးလိုက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။

• ႏုိင္ငံအဝွမ္းရွိ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ားေနထုိင္ရာေဒသမ်ားတြင္ အႏုိင္ရခဲ့သည့္အတုိင္းအတာက NLD အေနျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဒီမုိကေရစီစာမ်က္ႏွာသစ္တစ္ခုကုိ ေအာင္ျမင္စြာဖြင့္လွစ္လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မည္ဟူ သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ား၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို မီးေမာင္းထုိးျပေနခ့ဲသည္။ ယခုအခါ ျပည္တြင္းမွသာမက ႏုိင္ငံတကာ၏ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားမွာလည္း ျမင့္မားလွ်က္ရွိၿပီး အစုိးရသစ္သည္ အေစာပုိင္းတြင္ ေထာက္ခံအားေပးမႈ မ်ားစြာ ရရွိႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

• လူမႈေရးႏွင့္ႏုိင္ငံေရးဘဝတို႕၏ အေရးႀကီးသည့္က႑မ်ားတြင္ ရင္ဆုိင္ရမည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားမွာလည္း မ်ားစြာရွိေနေသးသည္။ စစ္တပ္မွေက်ာေထာက္ေနာက္ခံေပးထားသည့္အစုိးရမွ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး၊ ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈႏွင့္ ႏုိင္ငံ၏အုပ္စုမ်ားအားလုံးႏွင့္ ေဒသမ်ားအားလုံးပါဝင္သည့္ တႏုိင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးသေဘာတူစာခ်ဳပ္တုိ႔လည္း ပါဝင္ပါသည္။

• NLD အေနျဖင့္ အႏုိင္ရခဲ့ေသာ္လည္း ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာအေျပာင္းအလဲတစ္ခုကုိ ျပဳလုပ္ႏုိင္ျခင္းမရွိပါက လူနည္းစုမ်ားခံစားေနရသည့္ ပဋိပကၡႏွင့္ဖယ္ၾကဥ္ခံရျခင္းတုိ႔ ဆက္လက္ရွိေနမည္ကုိ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုမ်ားအၾကားတြင္ စုိးရိမ္ပူပန္လွ်က္ရွိေနၾကသည္။ အမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေရး၏ လက္ရွိဖြဲ႔စည္းပုံမ်ားႏွင့္ “တစ္မဲသာအႏုိင္ယူစနစ္ (first-past-the-post)” ေရြးေကာက္ပြဲပုံစံတုိ႔က တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ား အားလုံးအတြက္ သာတူညီမွ်ရွိေသာ ကုိယ္စားျပဳမႈကုိအာမခံခ်က္မေပးႏုိင္ဆုိသည့္ အျမင္မွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္ ့ ျဖစ္ေပၚလွ်က္ရွိပါသည္။

• လာမည့္လမ်ားအတြင္း ဒီမုိကေရစီနည္းက်သည့္ အုပ္ခ်ဳပ္စီမံမႈေခတ္သစ္တစ္ခုသုိ႔ ေအာင္ျမင္စြာအသြင္ကူးေျပာင္းမႈႏွင့္ အားလုံးပါဝင္သည့္ တႏုိင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္တို႕က ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာအတြင္း နက္႐ႈိင္းစြာအျမစ္တြယ္ေနသည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ တုိင္းရင္းသား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ အခြင့္အလမ္းေကာင္းတစ္ခုကုိ ဖန္တီးေပးႏုိင္ပါလိမ့္မည္။ ကုိယ္က်ဳိးစီးပြားရွာၾကမည့္အစား ဘက္ေပါင္းစုံမွ ဝုိင္းဝန္းလုပ္ေဆာင္ၾကရန္လည္း အလြန္ပင္အေရးႀကီးပါသည္။