ေျမယာသည္ တိုင္းရင္းသားမ်ားအတြက္ အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္သျဖင့္ မိမိတို႔၏ ဓေလ့ထံုးတမ္းလာ ေျမယာ မ်ားကို မိမိတို႔ကိုယ္တိုင္ စီမံပိုင္ခြင့္ရွိရမည္။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေျမယာဥပေဒမ်ားသည္ ကုန္းျမင့္ေတာင္တန္းေဒသမ်ား၌ ေရႊ႕ေျပာင္းေတာင္ယာကို အစဥ္အဆက္ စိုက္ပ်ိဳးလာခဲ့ၾကၿပီး ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကဒ္ပင္မရွိၾကဘဲ အနည္းအက်ဥ္းခန္႔သာ ေျမယာဆိုင္ရာ တရား၀င္စာ ရြက္အေထာက္အထားရွိသည့္ တိုင္းရင္းသားနယ္ေျမမ်ား၌ က်င့္သံုးလ်က္ရွိသည့္ ေျမယာလုပ္ပိုင္ခြင့္အခင္းအ က်င္းကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားထားျခင္းမရွိေပ။ ထို႔အျပင္ ဥပေဒသစ္မ်ားသည္ ဓေလ့ထံုးတမ္းဆိုင္ရာႏွင့္ စုေပါင္း ေျမယာအခြင့္အေရးမ်ားကို လံုး၀အသိအမွတ္ျပဳထားျခင္းမရွိေပ။ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျဖစ္ပြားလာခဲ့သည့္ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ပိုင္ခြင့္မရရွိခဲ့ၾကသျဖင့္ မိမိတို႔၏ ဘိုးဘြားပိုင္ေျမမ်ားမွ စြန္႔ခြာခဲ့ၾကရ သည့္ သိန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ တိုင္းရင္းသူတိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ေနရပ္ျပန္ခြင့္အခြင့္အေရးကိုပင္လွ်င္ ထည့္ သြင္းစဥ္းစားေပးထားျခင္းမရွိေပ။ ေနာက္ဆက္တြဲအေနျဖင့္ ဥပေဒသစ္မ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံလူဦးေရ၏ သံုးပံု ႏွစ္ပံုေက်ာ္သည့္ လက္လုပ္လက္စားေတာင္သူမ်ားကိုခ်ႏွင္း၍ ပုဂၢလိကက႑ အထူးသျဖင့္ အႀကီးစား ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားကိုသာလွ်င္ အလံုးစံုအက်ိဳးခံစားခြင့္ျပဳထားသကဲ့သို႔ျဖစ္လာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ေတာင္သူမ်ားအေပၚ တိုက္ခိုက္မႈကို အဆံုးသတ္ျခင္း - ဓေလ့ထံုးတမ္းဆိုင္ရာ ေျမယာလုပ္ပိုင္ခြင့္ စနစ္မ်ားကို က်င့္သံုးျခင္းသည္ ဖက္ဒရယ္သေဘာတရားကို က်င့္သံုးျခင္းျဖစ္သည္။

ခြန္ဦး၊ပအိုး၀္လူငယ္အဖြဲ႔အစည္း (PYO)

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟုေခၚသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္တို႔ကို စတင္လိုက္က တည္းက ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားကို ရာဇ၀တ္ေၾကာင္းအရ အေရးယူျပစ္ဒဏ္ေပးမႈ ဆထက္ထမ္းပိုးျမင့္ တက္လာခဲ့သည့္အျပင္ ၎တို႔၏ေျမယာမ်ားကို ‘ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး’အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ စစ္တပ္ႏွင့္ ၎တို႔၏လက္ေ၀ခံ ခရိုနီမ်ားက လုယူသြားခဲ့ၾကသျဖင့္ ေတာင္သူလယ္သမားအမ်ားအျပားသည္ ျပည္တြင္းေနရပ္စြန္႔ခြာ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ရသူမ်ားျဖစ္လာခဲ့ၾကသည္။ အစိုးရ၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဆိုင္ရာ အျမင္သေဘာထားမ်ား သည္ ႏိုင္ငံလူဦးေရ၏ ၇၀%ကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး အမွန္တကယ္ႏိုင္ငံကို ေခါင္းေဆာင္သင့္သည့္ ေတာင္သူလယ္ သမားထု၏ အျမင္ႏွင့္ ျပဒါးတစ္လမ္း သံတစ္လမ္းျဖစ္ေနသည္။ အစိုးရသည္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားကို အားေပးျမွင့္တင္၍ အကာအကြယ္ေပးရန္အတြက္ လူထုလူတန္းစားမ်ားကို ၎တို႔၏ ဘိုးဘြားပိုင္ေျမမ်ားမွ ေမာင္းထုတ္လ်က္ရွိသည္။

ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားသည္ လူ႔ေဘာင္အသိုက္အ၀န္းတစ္ရပ္လံုးကို ေကၽြးေမြး ေထာက္ပံ့ရန္အတြက္ မ်ိဳးဆက္တစ္ဆက္ၿပီးတစ္ဆက္ မိမိတို႔၏ဘ၀မ်ားကို ေျမယာ၌ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံခဲ့ၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ရပ္ရြာအသိုက္အ၀န္းတစ္ရပ္လံုး၏ အသက္ရွင္ရပ္တည္မႈႏွင့္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းလုပ္ငန္းမ်ား ပ်က္စီးေပ်ာက္ကြယ္လုနီးပါး ျဖစ္လာလ်က္ရွိသည္။ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားသည္လည္း ကၽြန္တစ္ပိုင္းျဖစ္လာ ခဲ့သည္။

မိမိတို႔၏ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းလုပ္ငန္းမ်ားကို ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းမွ်ေ၀သံုးစြဲ၍ စီမံခန္႔ခြဲရန္အတြက္ ေျမ၊ သစ္ေတာႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကို မည္ကဲ့သို႔ ထိန္းသိမ္းျပဳစုရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား ေကာင္းစြာသိျမင္နားလည္ၾကသည္။ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားသည္ မိမိတို႔၏ ဓေလ့ထံုးတမ္းဆိုင္ရာ အေလ့ အထမ်ားမွတစ္ဆင့္ ေျမယာအသံုးျပဳမႈ၊ သယံဇာတအရင္းအျမစ္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ၊ အက်ိဳးအျမတ္ခြဲေ၀မႈႏွင့္ ဆံုးျဖတ္ ခ်က္ခ်မွတ္ရာ၌ ဆရာက်သည့္ ပညာရွင္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။

အစိုးရက ေျမယာသည္ အလြန္အေရးႀကီးသည္ ‘လူထုသည္သာအင္အား’ျဖစ္သည္ဟု အၿမဲတမ္းလိုလိုေျပာဆို ေလ့ရွိေသာ္လည္း ဆန္႔က်င္ဘက္သာ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ေလ့ရွိသည္။ လူထုကို အကာအကြယ္ေပးရန္ ကတိမ်ား ေပးခဲ့ၾကေသာ္လည္း ယင္းကတိက၀တ္မ်ားကို အေလးအနက္ထား ေဖာ္ေဆာင္မႈမရွိေပ။ လက္ရွိၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္သည္လည္း ေတာင္သူမ်ားအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈကို ေဆာင္က်ဥ္းမေပးႏိုင္ခဲ့ေပ။ ယင္းအစား စစ္တပ္မွ ေျမယာမ်ားကို လုယူ၍ ထိန္းခ်ဳပ္စီမံလ်က္ရွိၿပီး အစိုးရႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားကလည္း စစ္တပ္ႏွင့္ ပလဲနံပသင့္ သူမ်ားသာျဖစ္သျဖင့္ ေျမယာကို အေလးထားခ်စ္ခင္တန္ဘိုးထား၍ မည္ကဲ့သို႔ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရမွန္း နကန္းတစ္လံုးမွ် သိရွိသူမ်ားမဟုတ္ေသာေၾကာင့္ ေတာင္သူမ်ားအတြက္ ကပ္သစ္ဆိုက္သည့္ေခတ္ဟုပင္ ေခၚဆိုထိုက္ေပသည္။ ၎တို႔အေနျဖင့္ ေျမကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ အက်ိဳးအျမတ္ဖန္တီးရယူရန္ႏွင့္ ဆက္လက္ဆုပ္ ကိုင္ထားျခင္းျဖင့္ မိမိတို႔၏ ၾသဇာအာဏာကို တည္ေဆာက္ရန္သာ စိတ္၀င္စားၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။

ေတာင္သူမ်ားသည္ မိမိတို႔၏ ေျမႏွင့္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေ၀ဖန္ပိုင္းျခားႏိုင္ သည့္ စြမ္းရည္ရွိသူမ်ားျဖစ္သည္။ ဓေလ့ထံုးတမ္းစနစ္မ်ားသည္ မ်ိဳးဆက္ေပါင္းမ်ားစြာကို ေကၽြးေမြးေထာက္ပံ့၍ ႏိုင္ငံေအးခ်မ္းစြာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာေစရန္ အေထာက္အကူျပဳႏိုင္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ေျမယာ အေရးကိစၥအ၀၀ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေစလိုပါက ေတာင္သူမ်ားကို ဦးေဆာင္ဖန္တီးခြင့္ျပဳလိုက္ရန္သာ လိုအပ္ပါ သည္။ ေတာင္သူမ်ားသည္ ဤကဲ့သို႔ေသာ အေရးကိစၥမ်ိဳး၌ ကၽြမ္းက်င္ႏွံ႔စပ္၍ ဆရာက်သူမ်ားျဖစ္သည္။ ေတာင္သူမ်ားသည္ မိမိတို႔၏ ဘိုးဘြားပိုင္ေျမအေပၚ မည္သည့္ျပႆနာမွ် ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရျခင္းမရွိဘဲ မ်ိဳးရိုးအစဥ္ အဆက္ လက္ဆင့္ကမ္းေနထိုင္လာခဲ့ၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ ဓေလ့ထံုးတမ္းအေလ့အထမ်ားသည္ ကမာၻ႔အေကာင္းဆံုး စနစ္မ်ားပင္ျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕ေသာသူမ်ားက အဘယ္ေၾကာင့္ မေရမရာျဖင့္ ရႈပ္ေထြးေနရ သနည္း။ ဤေမးခြန္းကို ေျဖရမည္ဆိုလွ်င္ ၎တို႔အေနျဖင့္ ဓေလ့ထံုးတမ္းစနစ္ကို မသိရွိ၍ သို႔မဟုတ္ နားလည္ သေဘာေပါက္ျခင္းမရွိ၍ျဖစ္သည္။ ဓေလ့ထံုးတမ္းစနစ္သည္ မ်ိဳးဆက္ေပါင္းမ်ားစြာကို ဆက္လက္ေကၽြးေမြး ေထာက္ပံ့၍ ေျမဆီလႊာအရည္အေသြးႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ကာ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ ရိုးရာအစဥ္အလာႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားကို ဆက္လက္ဖန္တီး၍ ထိန္းသိမ္းေပးေနပါလိမ့္မည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေျမယာ မူ၀ါဒႏွင့္ ေျမယာဥပေဒမ်ားအတြက္ ေတာင္သူမ်ားသည္သာလွ်င္ ဆံုးျဖတ္ခြင့္ရွိသင့္သည္။

ယခင္က ျမန္မာႏိုင္ငံဟူ၍ မရွိခဲ့ဘဲ ေနာက္ပိုင္းမွသာ လြတ္လပ္သည့္ တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္မ်ား စုစည္းေပါင္း စပ္ၿပီးမွသာ ယေန႔ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ မေပါင္း စည္းမီ ျပည္နယ္တိုင္း၌ ကိုယ္ပိုင္အခ်ဳပ္အျခာအာဏာရွိခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအျဖစ္ ထူေထာင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့ျခင္း သည္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံအျဖစ္ အာဏာကို ခြဲေ၀သံုးစြဲရန္ ျပင္ဆင္ခဲ့သည့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္တစ္ရပ္သာျဖစ္ သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ အာဏာသည္ တပ္ပိုင္ပစၥည္းကဲ့သို႔ ျဖစ္သြားခဲ့သည္။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေပၚလာၿပီးေနာက္ပိုင္း တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားသည္ လက္ေ၀ခံကၽြန္သေဘာက္မ်ား ျဖစ္လာခဲ့ၿပီး စစ္တပ္သည္သာ အရွင္သခင္ကဲ့သို႔ ျဖစ္လာခဲ့သည္။

သို႔ျဖစ္၍ ဤျပႆနာကို ေျဖရွင္းလိုပါက ေျမယာပိုင္ဆိုင္မႈ၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ေရးအာဏာႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲေရးအာ ဏာတို႔သည္ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏ လက္၀ယ္တြင္ရွိရန္လိုအပ္ၿပီး ျပည္နယ္အဆင့္ထိန္းခ်ဳပ္စီမံပိုင္ခြင့္ရွိ ရန္ လိုအပ္သည္။ ျပည္နယ္မ်ားသည္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္သူမ်ားျဖစ္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုအာဏာကို ျပည္နယ္ မ်ားက အပ္ႏွင္းေပးထားျခင္းသာျဖစ္သျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုမွ အတင္းအက်ပ္လုယူအပိုင္စီး၍မရေပ။ ေျမႏွင့္ ဆက္စပ္သယံဇာတအရင္းအျမစ္ စီမံခန္႔ခြဲေရး အာဏာမ်ားကိုလည္း ေအာက္ေျခမွအထက္သို႔ တက္သည့္ပံုစံ ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ထားမွသာလွ်င္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုဟု ေခၚဆိုႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ဓေလ့ထံုးတမ္း ဆိုင္ရာ ေျမယာစီမံခန္႔ခြဲမႈသည္ ဖက္ဒရယ္သေဘာတရားကို လက္ေတြ႔က်င့္သံုးျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္း သည့္ အာဏာခြဲေ၀သံုးစြဲမႈကို အာမခံေပးႏိုင္သည္။

လက္ရွိအစိုးရသည္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကိုသာ အေလးထားလ်က္ရွိသျဖင့္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ေတာင္ သူမ်ားသည္ ကၽြန္သေဘာက္မ်ားျဖစ္လာေနသျဖင့္ ေတာင္သူမ်ားကို ကၽြန္ျပဳျခင္းသည္ ႏိုင္ငံကိုကၽြန္ျပဳျခင္း လည္း မည္ေပသည္။ ပထမကမာၻစစ္ႏွင့္ ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္း ေရျခားေျမျခားႏိုင္ငံမ်ားက နယ္ေျမသစ္မ်ား ကို သိမ္းပိုက္နယ္ခ်ဲ႕ခဲ့ၾကရာ၀ယ္ ေတာင္သူမ်ားသည္ ရရာလက္နက္စြဲကိုင္၍ ေတာ္လွန္ခဲ့ၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။ မ်က္ေမွာက္ေခာတ္ ေတာင္သူမ်ားသည္လည္း တတိယကမာၻစစ္ကို ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႔ေနရသည္။ ေတာင္သူမ်ား ၏ အိုးအိမ္မ်ားကို ျပန္လည္ေပးအပ္ပါ။ ေတာင္သူမ်ား၏ ေျမယာမ်ားကို ျပန္လည္အပ္ႏွံေပး၍ ဓေလ့ထံုးတမ္း အေလ့အထမ်ားကို အသိအမွတ္ျပဳပါ။

ေပးစာတစ္ေစာင္

ေလးစားရပါေသာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူခင္ဗ်ား -

က်ေနာ့္မွာ မိသားစု၀င္ ၁၁ ေယာက္ရွိပါတယ္။ တစ္မိသားစုလံုးက က်ေနာ့္အေပၚ မွီခိုၿပီးအသက္ဆက္ေနရတာ ပါ။ က်ေနာ့္ရဲ႕ မိသားစုကို ေကၽြးေမြးဖို႔ ကေလးေတြကို ေက်ာင္းထားႏိုင္ဖို႔ က်ေနာ္ေန႔တိုင္း အလုပ္ကိုႀကိဳးႀကိဳး စားစား အလုပ္လုပ္ပါတယ္။ က်ေနာ့္သမီးေလးႏွစ္ေယာက္ အခုဖ်ားနာေနတဲ့အတြက္ ေဆးခန္းျပဖို႔လိုလာတဲ့အ တြက္ က်ေနာ္အလုပ္ကို ပိုႀကိဳးစားၿပီးလုပ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခင္ဗ်ားက်ေနာ့္ေျမေတြကို ယူသြားကတည္းက က် ေနာ္အလုပ္မရွိ အကိုင္မရွိျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။

ခင္ဗ်ားရဲ႕ ကုမၸဏီ၀င္လာၿပီး က်ေနာ့္ေျမေတြကို သိမ္းသြားတုန္းက ခ်မ္းသာေပးဖို႔ က်ေနာ္အႏူးအညြတ္ေတာင္း ပန္ခဲ့ပါတယ္။ “မေပးႏိုင္ဘူး”လို႔လဲ က်ေနာ္အျပတ္ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခင္ဗ်ားၾကည့္ရတာ “မေပးႏိုင္ဘူး”ဆို တဲ့ စကားလံုးကို နားလည္ပံုမရတဲ့ ခင္ဗ်ားက က်ေနာ့္မိသားစုကို ေလးရက္စာေလာက္ ေကၽြးေမြးဖို႔ေထာက္ပံ့ ေပးရံုနဲ႔ လံုေလာက္ၿပီလို႔မွတ္ၿပီးေတာ့ က်ဳပ္ေျမကို သိမ္းသြားခဲ့ပါတယ္။

အဲဒါေလးနဲ႔ က်ေနာ့္မိသားစု ဘယ္လိုအသက္ဆက္ႏိုင္မလဲ။ ခင္ဗ်ားဗ်ာ မစို႔မပို႔ေငြေလးေပးၿပီး က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ဘ၀တစ္ခုလံုးကို ရစရာမရွိေအာင္ ဖ်က္ဆီးသြားရက္တယ္။ က်ေနာ္ ဘာတတ္ႏိုင္မွာလဲဗ်ာ …. ?

အဲဒီလို မစို႔မပို႔ေငြေလ်ာ္ေၾကးေလးေပးၿပီး ခင္ဗ်ားရဲ႕ မိသားစုကို က်ေနာ္လာဖ်က္ဆီးလို႔ရမလား။ ရတယ္လို႔ ခင္ဗ်ားေျပာမွာလားဗ်ာ။ ခင္ဗ်ားကေတာ့ “မရဘူး”လို႔ပဲ ေျပာမွာမယ္မွန္း က်ေနာ္သိပါတယ္။ အဲဒီလိုႀကံဳလာမွ သာ ေတာင္သူေတြေျပာတဲ့ “မေပးႏိုင္ဘူး”ဆိုတဲ့စကားလံုးကို ခင္ဗ်ားနားလည္ျဖစ္ေတာ့မယ္ထင္ပါရဲ႕။

ေလးစားစြာျဖင့္
ေတာင္သူတစ္ဦး

ေျမယာသည္ တိုင္းရင္းသားမ်ားအတြက္ အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္သျဖင့္ မိမိတို႔၏ ဓေလ့ထံုးတမ္းလာ ေျမယာ မ်ားကို မိမိတို႔ကိုယ္တိုင္ စီမံပိုင္ခြင့္ရွိရမည္။

ခြန္ေကာင္း၊ ပအိုး၀္လူငယ္အဖြဲ႔အစည္း (PYO)

ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ လူေျပာသူေျပာမ်ားေသာ္လည္း ေျမယာအေရးကိစၥအ ေပၚ နားလည္သေဘာေပါက္မႈ နည္းပါးၾကသည္။ ေျမယာအေရးကိစၥမ်ားသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ ထဲ ထဲ၀င္၀င္ဆက္ႏြယ္ ပတ္သက္လ်က္ရွိသည္။ တိုင္းရင္းသားနယ္ေျမေဒသမ်ားရွိ နယ္ခံလူထုလူတန္းစားမ်ားက မိမိတို႔၏ ရိုးရာႏွင့္ ဓေလ့ထံုးတမ္းဆိုင္ရာ ေျမယာအခြင့္အေရးမ်ားအပါအ၀င္ ၎တို႔၏ ရပိုင္ခြင့္အခြင့္အေရး မ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေဆာင္ရြက္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုလ်က္ရွိသည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အတြင္း ေျမယာအေရး ကိစၥမ်ားကို ေဆြးေႏြးအေျဖရွာေပးရန္လည္း လိုလားေတာင့္တေနၾကသည္။

တိုင္းရင္းသားနယ္ေျမမ်ားရွိ နယ္ခံလူထုလူတန္းစားမ်ားသည္ တပ္မေတာ္၊ သစ္ေတာဦးစီးဌာန၊ ကုမၸဏီမ်ား၊ တပ္မေတာ္ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳထားသည့္ ျပည္သူ႔စစ္တပ္ဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ အစိုးရႏွင့္နီးစပ္သည့္ အဖြဲ႔အစည္း ေပါင္းစံု၏ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈမ်ားကို ခါးစည္းခံေနၾကရသည္။ အဆိုပါအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက တည္ဆဲေျမယာ ဥပေဒမ်ားကို အသံုးျပဳ၍ သိမ္းဆည္းခဲ့ၾကၿပီး မူလပိုင္ရွင္မ်ားထံ ျပန္လည္အပ္ႏွံေပးရန္ အေၾကာင္း ဖန္လာခဲ့ လွ်င္ပင္ စစ္မွန္သည့္ပိုင္ရွင္မ်ားကို ျပန္လည္ေပးအပ္ျခင္းမရွိဘဲ အျခားသူမ်ားထံသို႔ လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့ၾကသည္။ ေျမယာသိမ္းဆည္းသည့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ား၌ အႀကီးစားစီးပြားျဖစ္စက္မႈသီးႏွံစိုက္ခင္းမ်ား ထူေထာင္ရန္၊ တပ္စ ခန္းမ်ားတိုးခ်ဲ႕ရန္၊ သစ္ေတာႏွင့္ ေျမေအာက္သယံဇာတကဲ့သို႔ေသာ သဘာ၀သယံဇာတအရင္းအျမစ္မ်ားကို လက္၀ါးႀကီးအုပ္သိမ္းပိုက္ရန္၊ အေျခခံအေဆာက္အအံုႏွင့္ အႀကီးစားေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းမ်ား ပါ၀င္လ်က္ရွိ သည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ နယ္ေျမေဒသမ်ား၌ ေျမယာကိုသာမက ေရကိုပါ လုယူလ်က္ရွိသည္။ သတၱဳသယံဇာတ တူးေဖာ္ေရးအတြက္ ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈသည္ ရပ္ရြာလူထုမ်ား၏ ေရေျမမ်ားကို ထိခိုကပ်က္စီးေစရံုမွ်မက ေဒ သတြင္းသဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကိုပါ ထိခိုက္ပ်က္စီးေစလ်က္ရွိသည့္အျပင္မၾကာခဏဆိုသလို ေဒသတြင္းေရခ်ိဳ ရင္းျမစ္မ်ားကိုပါ အဆိပ္သင့္ပ်က္စီးသြားေစလ်က္ရွိသည္။

ဗဟိုအစိုးရ၏ တည္ဆဲဥပေဒမ်ား၌ နယ္ခံရပ္ရြာလူထုမ်ား၏ ေရေျမမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးထားျခင္းမရွိေပ။ အခ်ိဳ႕ေဒသမ်ား၌ မိမိတို႔၏ ေျမယာမ်ားကို ဥပေဒအရ တရား၀င္မွတ္ပံုတင္၍ အကာအကြယ္ယူရန္ ႀကိဳးပမ္းေန ၾကသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ အေတြ႔အႀကံဳအရ တရား၀င္စာရြက္စာတမ္း အေထာက္အထားမ်ား လက္၀ယ္ရွိထားလွ်င္ပင္ ေျမယာသိမ္းဆည္းခံရမည္သာျဖစ္သည္။ တရား၀င္ခြင့္ျပဳခ်က္ ရွိသည္ျဖစ္ေစ မရွိသည္ ျဖစ္ေစ ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈမ်ားကို ဆက္လက္က်ဴးလြန္ေနၾကဆဲျဖစ္သည္။

ရပ္ရြာတြင္းရွိ ေျမယာအမ်ိဳးမ်ိဳးကို စီမံခန္႔ခြဲရန္ က်င့္သံုးလ်က္ရွိသည့္ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ဓေလ့ထံုးတမ္း ဆိုင္ရာဥပေဒမ်ားကို အစိုးရမွ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းမရွိသည့္အျပင္ လက္ရွိေျမယာဥပေဒမ်ားကို အသံုးခ်၍ လူ ထုလူတန္းစားမ်ား၏ ေျမယာမ်ားကို လုယူကာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားကို လႊဲေျပာင္းေပးအပ္လ်က္ရွိသည္။ တစ္ခါ တစ္ရံ အစိုးရမွ သိမ္းဆည္းေျမမ်ားကို ျပန္လည္စြန္႔လႊတ္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ေၾကညာေလ့ရွိေသာ္လည္း မူလ ပိုင္ရွင္အစစ္အမွန္မ်ား၏ လက္ထဲသို႔ မည္သည့္အခါကမွ် ျပန္လည္အပ္ႏွံေပးခဲ့ျခင္းမရွိေပ။ ေျမယာျပန္လည္ခြဲ ေ၀ေနရာခ်ထားရန္ ဆံုးျဖတ္သည့္အခါတိုင္း အက်င့္ပ်က္ျခစားသည့္ အစိုးရ၀န္ထမ္းမ်ားက ကုမၸဏီမ်ားကိုသာ အက်ိဳးအျမတ္ရရွိသြားေစသည္။

တိုင္းရင္းသားမ်ားအတြက္ ေျမသည္ အသက္တမွ်အေရးႀကီးသည္။ အစဥ္အလာအရ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ရပ္ရြာအတြင္းရွိ ေျမမ်ားအားလံုးကို ကၽြႏ္ုပ္တို႔တိုင္းရင္းသားမ်ားသာ ပုိင္ဆိုင္မႈရွိသည္။ သို႔ျဖစ္၍ တိုင္းရင္းသားလူထုအေနျဖင့္ အဆိုပါေျမယာမ်ားအားလံုးသာမက ယင္းတို႔ႏွင့္ဆက္စပ္လ်က္ရွိသည့္ သယံဇာတအရင္းအျမစ္မ်ားအားလံုးကို ပါ ဓေလ့ထံုးတမ္းစနစ္မ်ားျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္စီမံပိုင္ခြင့္ရွိရမည္။ တိုင္းရင္းသားနယ္ေျမေဒသမ်ားရွိ ေျမယာႏွင့္ ဆက္ စပ္သယံဇာတအရင္းအျမစ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အစိုးရ၏ မူ၀ါဒမ်ားသည္ တိုင္းရင္သားလူထုလူတန္းစား မ်ား၏ ဓေလ့ထံုးတမ္းဆိုင္ရာ အေလ့အထမ်ားအေပၚ အသိအမွတ္ျပဳ၍ အေျခခံရန္လိုအပ္သည္။ ေျမယာ ပိုင္ဆိုင္မႈအခြင့္အေရး၊ စီမံခန္႔ခြဲပိုင္ခြင့္ အခြင့္အေရးႏွင့္ ေျမယာမွအက်ိဳးအျမတ္ေဖာ္ထုတ္ခံစားပိုင္ခြင့္တို႔ အပါ အ၀င္ ဓေလ့ထံုးတမ္းဆိုင္ရာ ေျမယာအသံုးျပဳမႈပံုစံမ်ားကို အစိုးရ၏ ေျမယာမူ၀ါဒမ်ား၊ ဥပေဒမ်ားႏွင့္ လုပ္ထံုး လုပ္နည္းမ်ားအတြင္း ထည့္သြင္းျပ႒ာန္းထားရမည္။ အဆိုပါျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားသည္ တိုင္းရင္းသားလူထုလူတန္း စားမ်ားႏွင့္ ၎တို႔၏ေျမယာမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးရမည္။ အစိုးရအေနျဖင့္ သိမ္းဆည္းေျမမ်ားကို စစ္မွန္ သည့္ မူလပိုင္ရွင္မ်ားထံသို႔ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာျဖင့္

ျပန္လည္အပ္ႏွံေပးရမည္။မူလတုိင္းရင္းသားေျမပိုင္ရွင္မ်ားႏွင့္ သံုးစြဲသူမ်ားအား ညွိႏိႈင္းတိုင္ပင္မႈမျပဳဘဲ ကုမၸဏီမ်ားအား မည္သည့္စီမံကိန္းကိုမွ် လက္လြတ္စပယ္ အ ေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ခြင့္မျပဳသင့္ေပ။ တိုင္းရင္းသားနယ္ေျမေဒသမ်ား၌ စီမံကိန္းမ်ားကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္လိုသည့္ ကုမၸဏီမ်ားအေနျဖင့္ တိုင္းရင္းသားလူထုလူတန္းစားမ်ား၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ အႀကံျပဳေထာက္ ခံခ်က္မ်ားကို ေလးစားလိုက္နာရမည္။ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ အမ်ိဳးသားမ်ားအားလံုး ေျမယာႏွင့္ပတ္သက္၍ တန္းတူအခြင့္အေရးရွိရမည္။

NLD အစိုးရအေနျဖင့္ ၂၁ ရာစု ပင္လံုျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ၌ ေျမႏွင့္ ဆက္စပ္သယံဇာတအရင္း အျမစ္မ်ားအေပၚ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ခြင့္ျပဳရန္လိုအပ္သကဲ့သို႔ အားလံုးပူးေပါင္းပါ၀င္ႏိုင္သည့္ ညီလာခံ အခင္းအ က်င္းမ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္လိုအပ္ပါလိမ့္မည္။ ညီလာခံတက္ေရာက္လာသူမ်ားအေနျဖင့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ေျမယာအခြင့္အေရးအပါအ၀င္ တိုင္းရင္းသားလူထုလူတန္းစားမ်ား၏ အခြင့္ အေရးမ်ားကို အသိအမွတ္ျပဳ အကာအကြယ္ေပး၍ အားေပးအားေျမွာက္ျပဳသည့္ ဥပေဒအခင္းအက်င္းမ်ိဳး ျဖစ္ေစမည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ေဆြးေႏြးအေျဖရွာသင့္သည္။ ထို႔အျပင္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔အေပၚ ရိုက္ခတ္လာမည့္ မည္သည့္ေျမႏွင့္ ဆက္စပ္သယံဇာတအရင္းအျမစ္ဆိုင္ရာ ဥပေဒကိုမွ် အတည္မျပဳမီ အေရးႀကီးသည့္ ဤကိစၥ ရပ္မ်ိဳးကိုလႊတ္ေတာ္သို႔ အဆိုျပဳတင္ျပရန္ အျမန္ဆံုးစည္းရံုးေဆာ္ၾသသင့္သည္။

ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း၊ ေတာင္ပိုင္းႏွင့္ အေရွ႕ပိုင္းေဒသမ်ား၌ ေနထိုင္လ်က္ရွိသည့္ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ တအာန္း၊ ပအိုး၀္၊ လားဟူ၊ အခါ၊ ဓႏု၊ လီဆူ၊ ၀၊ ဗမာ၊ ေတာင္ရိုး၊ ယင္းနက္ယင္းက်ား တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားမွ ကိုယ္ စားလွယ္ေပါင္း ၁၃၅ ဦးသည္ ဓေလ့ထံုးတမ္းဆိုင္ရာ ေျမယာအေရးကိစၥမ်ားကို အတူတကြေဆြးေႏြး အေျဖရွာ ခဲ့ၾကပါသည္။ ထို႔ေနာက္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔အားလံုးအတြက္ အလြန္အေရးပါ၍လာမည့္အနာဂတ္ ဖက္ဒရယ္ျမန္မာႏိုင္ငံ ေတာ္ တည္ေဆာက္ရာတြင္လည္း မ်ားစြာအေထာက္အကူျပဳမည္ဟု လက္ခံယံုၾကည္ထားသည့္ သေဘာထားေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္ကို အတူတကြ၀ိုင္း၀န္းျပဳစုခဲ့ၾကပါသည္။ ေျမယာအေရးကိစၥအတြက္ မွန္ကန္သည့္ ေျဖ ရွင္းေရးနည္းလမ္းကို ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ႏိုင္မွသာလွ်င္ စစ္မွန္သည့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ရရွိႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ေျမယာ အေရးကိစၥကို တရားသျဖင့္ မွ်မွ်တတေျဖရွင္းလိုပါက ရပ္ရြာလူထုအား ၎တို႔ပိုင္ ေျမယာအေပၚ ဆံုးျဖတ္ပိုင္ ခြင့္၊ စီမံခန္႔ခြဲပိုင္ခြင့္ႏွင့္ အက်ိဳးခံစားပိုင္ခြင့္ရွိေအာင္ အာမခံေပးရန္လိုအပ္ပါသည္။