တတိယအႀကိမ္ေျမာက္ ဘိန္းစိုက္ေတာင္သူမ်ား ညီလာခံ၏ ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခ်က္

၂၀၁၅ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၁ မွ ၁၂ ရက္ေန႔အထိ ကယားျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္ရွိ ဘိန္းစိုက္ေတာင္သူအသိုက္အ ၀န္းမ်ားမွ ဘိန္းစိုက္ေတာင္သူမ်ားႏွင့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားမွ အထက္ျမန္မာျပည္၌ အတူတကြေတြ႔ဆံုစည္းေ၀း၍ မိမိတို႔ကို သက္ေရာက္ထိခိုက္လ်က္ရွိသည့္ မူးယစ္ေဆး၀ါးဆိုင္ရာမူ၀ါဒမ်ားအေပၚ ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ခဲ့ၾကသည္။ ယင္းေဆြး ေႏြးပြဲရလဒ္အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံအတြင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာရွိ မူ၀ါဒခ်မွတ္သူမ်ားအတြက္ အႀကံျပဳေထာက္ခံခ်က္မ်ားပါရွိသည့္ ေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ၾက သည္။

Tom Kramer

ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ကယားျပည္နယ္၊ ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္မွ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ ဘိန္းစိုက္ေတာင္သူမ်ားႏွင့္ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးလ်က္ရွိသည့္ ရပ္ရြာမ်ားမွ ကိုယ္စား လွယ္မ်ားသည္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ ဘ၀မ်ားအေပၚ သက္ေရာက္ထိခိုက္လ်က္ရွိသည့္ မူးယစ္ေဆး၀ါးေရးရာမဟာဗ်ဴဟာမ်ားအေပၚ ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ရန္အတြက္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံအထက္ပိုင္း၌ ေတြ႔ဆံုစည္းေ၀းၿပီး ေအာက္ပါအႀကံျပဳေထာက္ခံခ်က္မ်ားကို ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါသည္။

ကၽြႏ္ုပ္တို႔သည္ မိသားစုစားနပ္ရိကၡာ ဖူလံုေစရန္ႏွင့္ လိုအပ္သည့္ အျခားအေျခခံ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္း၍ ပိုမိုေကာင္းမြန္သည့္ က်န္းမာေရးႏွင့္ ပညာေရးအေျခအေနမ်ိဳးကို ဖန္တီးႏိုင္ရန္ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ ေဒသမ်ားသည္ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ထက္အျမင့္ေပမ်ားစြာ ျမင့္မား၍ ေတာင္ကုန္းေတာင္တန္းထူထပ္သျဖင့္ အျခားေစ်းကြက္၀င္သီးႏွံမ်ား စိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္ရန္ႏွင့္ သယ္ယူပိုု႔ေဆာင္ရန္ ခက္ခဲလ်က္ရွိၿပီး လြန္စြာဆင္းရဲ က်ပ္တည္းၾက၍သာ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ျပင္ အျခားသီးႏွံမ်ား စိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္ရန္အတြက္ သင့္ေလ်ာ္သည့္ ေရေျမအေနအထားလည္းမရွိပါ။ ဘိန္းစိုက္ေတာင္သူအမ်ားစုသည္ ခ်မ္းသာၾကြယ္၀၍ ေခ်ာင္ေခ်ာင္လည္လည္ ရွိသူမ်ားမဟုတ္ဘဲ မိသားစုစား၀တ္ေနေရးႏွင့္ အသက္ရွင္ရပ္တည္ေရး အတြက္သာ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးၾကသူမ်ားျဖစ္သျဖင့္ ရာဇ၀တ္သားမ်ားအလား ဆက္ဆံထိုက္သူမ်ားမဟုတ္ၾကပါ။

ကၽြႏ္ုပ္တို႔အတြက္ ဘိန္းသည္ မ်ားစြာေသာ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာမ်ားကို ယူေဆာင္ေပးလ်က္ရွိပါသည္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ ေဒသမ်ား၌ က်န္းမာေရးအကူအညီ မ်ား လြန္စြာပါးရွားသျဖင့္ အေျခခံက်န္းမာေရးျပႆနာမ်ားျဖစ္သည့္ ၀မ္းေလွ်ာ /၀မ္းပ်က္ျခင္း၊ ေခ်ာင္းဆိုးရင္ၾကပ္ျဖစ္ျခင္းႏွင့္ နာက်င္ကိုက္ခဲမႈသက္သာေစရန္ အလို႔ငွာ ဘိန္းကို တိုင္းရင္းေဆး၀ါးတစ္လက္အျဖစ္ ေရွးအစဥ္အဆက္ ကတည္းက အသံုးျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည့္အျပင္ အဆိပ္ရွိသည့္ ပိုးမႊားမ်ားရန္မွ ကာကြယ္ရန္အတြက္လည္း အသံုးျပဳလာခဲ့ၾကပါသည္။ ထို႔ျပင္ အခ်ဳိ႕ေသာ တိုင္းရင္သားမ်ားသည္ ဘိန္းကို အေဆာင္အေနျဖင့္ အသံုးျပဳျခင္းအားျဖင့္ မေကာင္းဆိုး၀ါးမ်ားရန္မွ ကာကြယ္ေပးၿပီး ကံေကာင္းျခင္းမ်ားကို ယူေဆာင္ လာေပးသည္ဟု အစဥ္အဆက္ လက္ခံယံုၾကည္လာခဲ့ၾကသည္။ တိရိစာၦန္ မ်ားအေပၚ အနာေရာဂါမ်ားက်ေရာက္သည့္အခါမ်ိဳး၌လည္း ဘိန္းကို အသံုးျပဳ၍ ကုသေပးေလ့ရွိသည္။

ကၽြႏ္ု္ပ္တို႔၏ ေဒသအမ်ားစု၌ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡမ်ားကို ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႕ ရလ်က္ရွိသည္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႔အေနျဖင့္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းေပါင္းမ်ားစြာကို ဘိန္းခြန္မ်ား ဆက္သေနရသည္။ အစိုးရကိုယ္စားျပဳ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားျဖစ္ေသာ ရဲတပ္ဖြဲ႕ႏွင့္ တပ္မေတာ္အရာရွိအခ်ဳိ႕သည္ ဘိန္းရိတ္သိမ္းရာသီမ်ား၌ ေရာက္ လာၾကၿပီး ေငြေၾကးတံစိုးလက္ေဆာင္မ်ား ေတာင္းခံေလ့ရွိၿပီး ေပးအပ္ျခင္း မရွိပါက ဘိန္းခင္းမ်ားကို ဖ်က္ဆီးပစ္မည္ဟု ျခိမ္းေျခာက္မႈမ်ိဳးကိုလည္း ၾကံဳေတြ႕ခံစားရလ်က္ရွိပါသည္။ အခ်ိဳ႕လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးမူတိုက္ဖ်က္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါ၀င္လုုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိသည္။ အစိုးရ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွလည္း အခ်ဳိ႕ေဒသမ်ားရွိ ဘိန္းတိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား၌ အနည္းအက်ဥ္းပါ၀င္လုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိသည္။

မိသားစုစား၀တ္ေနေရးကို ျဖည့္ဆည္းေထာက္ပံ့ရန္အတြက္ အခက္အခဲမ်ား ႀကံဳေတြ႕လ်က္ရွိစဥ္ တိုက္ဖ်က္ေရးအႏၱရာယ္မ်ားသည္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔အတြက္ တစ္ပူေပၚႏွစ္ပူဆင့္သကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ အစားထိုး အသက္ေမြး၀မ္း ေက်ာင္းလုပ္ငန္းမ်ားကို လက္လွမ္းမီရယူႏိုင္ျခင္းမရွိမီ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ ဘိန္းခင္း မ်ားကို ဖ်က္ဆီးျခင္းသည္ ေလ်ာ္ကန္မႈမရွိေၾကာင္း သံုးသပ္တင္ျပလိုပါသည္။ အခ်ိဳ႕ေဒသမ်ားတြင္ ဘိန္းသည္သာ တစ္ခုတည္းေသာ မွီခိုအားထားရာ အသက္ ေမြး၀မ္းေက်ာင္းလုပ္ငန္းျဖစ္ေနပါသည္။

လက္ရွိအခ်ိန္ထိ အခ်ိဳ႕ေဒသမ်ား၌သာ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းမ်ားမွ အက်ိဳးေက်းဇူး မ်ားကို အနည္းအက်ဥ္းခံစားရလ်က္ရွိၿပီး ေဒသအမ်ားစုအတြင္း အစားထိုး ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအစီအစဥ္ အနည္းအက်ဥ္းသာခန္႔သာ ေရာက္ရွိပါသည္။ အမွန္တကယ္ တြင္ ယင္းအစီအစဥ္မ်ားကို ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈျဖင့္ ေရးဆြဲေဖာ္ထုတ္၍ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ ေဒသပတ္၀န္းက်င္ရာသီဥတုႏွင့္ ကိုက္ညီမႈရွိသည့္ပံုစံမ်ိဳးျဖင့္ ေဖာ္ေဆာင္ရန္လိုအပ္ပါသည္။ လက္ရွိအခ်ိန္ထိ ေဖာ္ေဆာင္လ်က္ရွိသည့္ အစီအစဥ္မ်ားကိုလည္း ပိုမိုတိုးတက္ေကာင္းမြန္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္ေနေၾကာင္း သံုးသပ္တင္ျပအပ္ပါသည္။

ကၽြႏ္ုပ္တို႔ေဒသမ်ားအတြင္း စိတ္ၾကြေဆး(ATS)ႏွင့္ ဘိန္းျဖဴသံုးစြဲမႈမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ျပႆနာမ်ားစြာကိုလည္း ေတြ႕ႀကံဳခံစားရလ်က္ရွိပါသည္။ ထိုသို႔ေသာ မူးယစ္ေဆး၀ါးမ်ားေၾကာင့္ မိသားစုအတြင္း သာမက ရပ္ရြာအတြင္း၌ လည္း ျပႆနာေပါင္္းေသာင္းေျခာက္ေထာင္ ႀကံဳေတြ႕ခံစားေနရေသာ္လည္း အဆိုပါျပႆနာမ်ားကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေပးသည့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားႏွင့္ အစီအစဥ္မ်ား လြန္စြာနည္းပါးေနဆဲျဖစ္ပါသည္။ လက္ရွိ အစီအစဥ္မ်ားကိုလည္း ယခုထက္ပိုမို က်ယ္ျပန္႔ျပည့္စံုစြာ ေဖာ္ေဆာင္ေပးရန္ လိုအပ္လ်က္ရွိသည္ဟု လည္း သံုးသပ္တင္ျပလိုပါသည္။

နိဂံုးအေနျဖင့္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔အား ရာဇ၀တ္သားမ်ားအေနျဖင့္ သတ္မွတ္ျခင္းမျပဳရန္ႏွင့္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ ဘ၀မ်ား အေပၚ သက္ေရာက္ထိခိုက္လာေစမည့္ မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးရာ အစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ ပတ္ သက္သည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္မႈ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအတြင္း ကၽြႏ္ုပ္တို႔အား ပါ၀င္ခြင့္ျပဳရန္ တင္ျပေတာင္းဆိုအပ္ ပါသည္။

 

Ideas into movement

Boost TNI's work

While you're here please consider making a donation to support our work. We're committed to making our valued research available for use without charge but we need your help. If everyone reading this gave just €12 we could sustain our work for three years. 

Make a donation