ပင္လံုအလြန္ - ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အက်ပ္အတည္း
Regions
Publication date:
တိုင္းရင္းသားပဋိပကၡေရးရာႏွင္ ဒုကၡသည္ေရႊ ့ေျပာင္းမႈမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံဧ။္နယ္စပ္ေဒသတစ္လႊားတြင္ ေနရာယူဆဲျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လက္ရွိအေနအထားတြင္ တိုင္းျပည္သည္ လမ္းဆတံု ြင္တည္ရွိေနသည္။ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာျမင့္သည့္
စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလေနာက္ပိုင္း ၂၁ ရာစုပင္လံုညီလာခံကုိ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္း
ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းမ်ားေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ ေစရန္ႀကိဳးပမ္းသည့္ စိတ္အားတက္ၾကြဖြယ္ရာအေကာင္းဆံုး တာထြက္ေျခလွမ္းတစ္ရပ္အေနျဖင့္ ႀကိဳဆိုဂုဏ္ျပဳ ခဲ့ၾကသည္။
သို႔ေသာ္လည္း က်ဆံုးသြားမည္ကို စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္သည့္ အေငြ႕အသက္မ်ားက ႏိုင္ငံ၏ အတိတ္ ကာလျဖစ္ရပ္ ဆိုးမ်ားကို ျပန္ေျပာင္းအမွတ္ရေစလ်က္ရွိသည္။
Downloads
-
Beyond Panglong: Myanmar’s National Peace and Reform Dilemma (PDF, 1.35 MB)Average time to read: 90 min minutes
အဓိကသုံးသပ္တင္ျပခ်က္မ်ား -
- ပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံဟုလည္းသိထားၾကသည့္ ၂၁ ရာစုပင္လံုညီလာခံကို ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပုိင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတုိင္းအတာၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းမ်ားေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ ေစရန္ႀကိဳးပမ္းသည့္ စိတ္အားတက္ၾကြဖြယ္ရာအေကာင္းဆုံး တာထြက္ေျခလွမ္းတစ္ရပ္အေနျဖင့္ ႀကိဳဆိုဂုဏ္ျပဳ ခဲ့ၾကသည္။ ယခုအခ်ိန္ထိ “ႏွစ္ဆယ့္တစ္ရာစုပင္လံု” ညီလာခံကို ႏွစ္ႀကိမ္တုိင္တုိင္က်င္းပခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ အမ်ဳိးသား ဒမီ ကို ေရစအီ ဖြဲ႕ခ်ဳပဥ္ ီးေဆာငသ္ ည့္ အစုိးရ၏ တငုိ ္းရင္းသားၿငမိ ္းခ်မ္းေရး ဦးစားေပးေဆာငရ္ ြကမ္ ႏႈ ငွ အ့္ တူ ဤအခင္း အက်ငး္ သည္ ပ်ကျ္ပယေ္ ပ်ာကဆ္ းုံ မသာြ းသငသ့္ ည့္ အမ်ဳးိ သားျပနလ္ ညသ္ ငျ့္မတေ္ ရးအတကြ ္ ႏစွ ရ္ ညွ လ္ မ်ားလအုိ ပ္ ေနခဲ့သည့္ အခြင့္အလမ္းတစ္ရပ္ေပၚေပါက္လာသည့္ အခါသမယျဖစ္ေနသည္။
- အမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေရးနယ္ပယ္၌ တံခါးပြင့္လာသည့္ အေရးပါေသာ တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈ အခင္းအက်င္းသံုးရပ္ရွိေန ၿပီျဖစ္သည္။ ပထမအခ်က္အေနျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးပါတီကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ အစုိးရစစ္တပ္ (တပ္မေတာ္)၊ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအပါအ၀င္ မတူကြဲျပားသည့္ အက်ဳိးပတ္သက္ ပါ၀င္သူအသီးသီးမွ မိမိတို႔၏ အျမင္သေဘာထားအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္ ရရွိလာျခင္းျဖစ္သည္။ ဒုတိယ အေနျဖင့္ ထိုကဲ့သ႔ိုေသာ အထင္ကရရိွသည့္ စၾကၤန္မ်ဳိးကို ျပန္လည္အသက္သြင္းျခင္းက ႏိုင္ငံေတာ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ရာ၌အဓိကေသာ့ခ်က္ႏွစ္ခုျဖစ္သည့္ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ တုိင္းရင္းသားၿငိမ္းခ်မ္းေရးတို႔ကို လမ္းေၾကာင္း တစ္ခုတည္း၌ ေပါင္းစည္းလာႏိုင္ေစမည့္ အလားအလာမ်ိဳးကို ဖန္တီးေပးလ်က္ရိွသည္။ တတိယအေနျဖင့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကုိ ဥးီ တည၍္ ျပဳျပငေ္ ျပာငး္ လရဲ နလ္ အုိ ပမ္ ကႈ ုိ အမ်ားျပညသ္ မူ ွ က်ယက္ ်ယျ္ ပနျ႔္ ပနေ႔္ ထာကခ္ သံ ေဘာတလူ ာျခငး္ ျဖစသ္ ည။္
- သ႔ိုေသာ္လည္း က်ဆံုးသြားမည္ကို စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္သည့္ အေငြ႕အသက္မ်ားက ႏိုင္ငံ၏ အတိတ္ ကာလျဖစ္ရပ္ ဆးုိ မ်ားကုိ ျပနေ္ ျပာငး္ အမတွ ရ္ ေစလ်ကရ္ သိွ ည။္ ၁၉၄၇ခႏု စွ ပ္ ငလ္ ညုံ လီ ာခံ က်ငး္ ပခၿ့ဲပးီ ေနာက္ သကဆ္ ငုိ ရ္ ာေခတသ္ စ္ အစိုးရအသီးသီးမွ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဓြန္႔ရွည္တည္တံ့ေစမည့္ ႏုိင္ငံေရးေျခလွမ္းသစ္မ်ားကို မ်က္ျမင္ ကုိယ္ေတြ႕ႀကံဳဆံု ျဖတ္သန္းခြင့္ရခဲ့ၾကေသာ္လည္း ယင္းေျခလွမ္းတစ္ခုတစ္ေလမွ် ေအာင္ျမင္လာခဲ့ျခင္းမရိွေပ။ အလားတူျဖစ္ရပ္မ်ိဳး ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ထပ္မံျဖစ္ပြားမႈမရွိသင့္ေတာ့ေပ။
- အပူတျပင္းကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရမည့္ စုိးရိမ္ဖြယ္ရာကိစၥရပ္မ်ား၌ လက္ရွိၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အတြင္း အားလုံး ပါ၀င္မႈမရွိျခင္း၊ တပ္မေတာ္မွဆက္လက္၍ လႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကိုင္ထားျခင္း၊ ယခင္သမၼတေဟာင္းဦးသိန္းစိန္၏ ဆုံးခန္း မတိုင္ခဲ့သည့္ တစ္ႏုိင္ငံလံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္အေပၚ အလြန္အမင္းမွီခိုအားထားလ်က္ရွိျခင္း၊ ေျမယာသိမ္းဆည္းလုယူျခင္း၊ သယံဇာတအရင္းအျမစ္ အလြန္အကၽြံထုတ္ယူသံုးစြဲျခင္းႏွင့္ အေခ်ာင္စီးပြားေရး အခြင့္အေရး၀ါဒ ဆက္လက္တြင္က်ယ္လ်က္ရိွျခင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံ၏ေနရာေဒသအမ်ားအျပား၌ စစ္ေရးအသားေပး ေျဖရွင္းေရးနည္းလမ္းမ်ားကို ဆက္လက္ေဖာ္ေဆာင္ေနျခင္းတ႔ို ပါ၀င္လ်က္ရွိသည္။
- ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တိုင္းရင္းသားေရးရာစိန္ေခၚမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ႏိုင္ငံတကာ၏ ခ်ဥ္းကပ္ေဆာင္ရြက္မႈပံုစံ မ်ားကလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲျပားလ်က္ရွိသည္။ အေနာက္တိုင္းအစိုးရမ်ားက တစ္ႏိုင္ငံလံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပန္းတိုင္သို႔ ေဆာင္က်ဥ္းေပးမည့္လမ္းအျဖစ္ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳထားၿပီး NLD အစိုးရက ကုလသမဂၢၾကား၀င္ဖ်န္ေျဖေရးႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကို ေလွ်ာ့ခ်လိုက္ခ်ိန္၌ တရုတ္ႏိုင္ငံမွ ႏိုင္ငံတကာမ်က္ႏွာစာ၌ ဦးစီးေခါင္းေဆာင္ႏိုင္ေစရန္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္လာခဲ့သည္။ မိမိႏိုင္ငံႏွင့္ထိစပ္လ်က္ရွိ သညန့္ ယစ္ ပေ္ ဒသတစလ္ ာႊ းတညၿ္ငမိ မ္ ႈ ပ်ကျ္ပားေနျခငး္ သည္ လကရ္ ၿိွငမိ း္ ခ်မး္ ေရးလပု င္ နး္ စဥအ္ တငြ း္ တငုိ း္ ရငး္ သား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းအမ်ားစုကို ေဘးဖယ္ထားျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု တရုတ္ႏိုင္ငံမွ အသိအမွတ္ျပဳထား သည္။ သို႔ေသာ္လည္းအေရးပါသည့္ ကိုယ္ပိုင္ပထ၀ီ-ႏိုင္ငံေရး ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ရွိႏွင့္ၿပီးျဖစ္သည့္ တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္မႈသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အနာဂတ္အလားအလာအတြက္ မေသခ်ာမေရရာမႈမ်ားကိုသာ ထပ္မံ တိုးပြားလာေစလ်က္ရွိသည္။
- မည္သို႔ဆိုေစ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျပဴတင္းတံခါးမ်ား ပြင့္ေနဆဲပင္ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ စစ္မွန္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးပန္းတိုင္သို႔ အေရာက္တက္လွမ္းရန္ ၂၁ရာစုပင္လံုညီလာခံအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံ၏ တိုင္းရင္းသား ပဋပိ ကၡေရးရာ သမငို ္းစာမ်ကႏ္ ွာ၌ ေနာကထ္ ပက္ ်ရႈံးမႈ သသံ ရာတစပ္ တျ္ ပနလ္ ညလ္ ာေစျခင္းမရဘွိ ဲ လထူ တု စရ္ ပလ္ ံုး ကိုလႊမ္းျခံဳမႈရွိသည့္ ႏိုင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္တစ္ရပ္ေဆာင္က်ဥ္းေပရန္ မျဖစ္မေနလိုအပ္လ်က္ရွိသည္။ အာရွေဒသတစ္လႊား တိုင္းရင္းသားမ်ဳိးႏြယ္စု အစံုလင္ဆံုးႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ နယ္စပ္ေဒသတစ္လႊား ယေန႔ျဖစ္ပ်က္လ်က္ရွိသည့္ အက်ပ္အတည္းသည္ လက္မခံႏိုင္ေလာက္သည့္ ျခြင္းခ်က္မဟုတ္ေသာ္လည္း ေခတ္ သစ္ႏိုင္ငံတစ္ခု၏ အသည္းႏွလံုးေနရာ၌ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စူးႏွစ္အျမစ္တြယ္လ်က္ရွိသည့္ က်ရႈံးမႈသာဓကမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။
စိတ္ကူးမွသည္ လက္ေတြ႕ဆီသို႕